WOOP چیست؟

در مورد اهمیت تفکر مثبت زیاد شنیده و خوانده‌ایم. تقریباً هیچ مدرس موفقیتی را نخواهید یافت که بر اهمیت داشتن تفکر مثبت و تجسم لحظه‌ی موفقیت، تأکید نکرده باشد. در قانون جذب، به مخاطبین آموزش داده می‌شود که فقط مثبت بیاندیشند و آینده‌ی دلخواه را تصور کنند. اما مراقب باشید زیرا تحقیقات نشان می‌دهد اغلب افرادی که فقط مثبت فکر می‌کنند و در مورد نتایج تلاش‌های‌شان رویاپردازی می‌کنند، نتایج مناسبی به دست نمی‌آورند و به اهدافشان نمی‌رسند.

مثبت‌اندیشی و تجسم خلاق دو ابزار مؤثر در رسیدن به موفقیت و پیگیری اهداف هستند؛ اما مراقب باشید زیرا این دو وسیله، مانند شمشیر دو لبه عمل می‌کنند و همانگونه که می‌توانند به موفقیت شما کمک کنند می‌تواند برعلیه شما نیز عمل نمایند.

نتیجه‌ی بیش از 20 سال پژوهش در مورد مثبت اندیشی

خانم گابریل اوتینگن پروفسور دانشگاه نیویورک و دانشگاه هامبورگ، بیش از 20 سال است که بر روی نحوه‌ی تفکر انسان‌ها در مورد آینده و تأثیر آن بر شناخت، احساس و رفتار مطالعه می‌کند. تحقیقات ایشان نشان می‌دهد افرادی که فقط مثبت می‌اندیشند کمتر به موفقیت نزدیک می‌شوند و بیشتر اهمالکاری می‌کنند.

وقتی فقط آینده‌ی دلخواه را تصور می‌کنیم چه اتفاقی می‌افتد؟

هنگامی که در رویاهایتان لحظه‌ی موفقیت را مجسم و شیرینی آن را احساس می‌کنید، احساس خوبی به شما دست می‌دهد. فشار خونتان کاهش پیدا می‌کند و آرام می‌شوید. این یعنی کاهش انرژی. با کاسته شدن از انرژی‌ شما، توانایی‌تان برای پیگیری اهداف کاهش می‌یابد و دست به کار نمی‌شوید یا به سختی اقدام می‌کنید. بدون اقدام به خواسته‌ای نخواهیم رسید به همین دلیل، اغلب تأثیر مخدر و کوتاه مدت مثبت‌اندیشی، این فرایند در دراز مدت به افزایش روحیات غمگین و افسرده منجر می‌شود.

آیا واقعاً مثبت اندیشی و رویاپردازی مانع رسیدن به خواسته‌ها است؟

هم بله و هم خیر. مثبت‌اندیشی صرف و بدون واقع‌نگری انرژی شما را هدر می‌دهد و توانایی شما برای دست به کار شدن را کاهش می‌دهد. تهییج برای اقدام و رفتن به سمت زندگی دلخواه بدون ارزیابی گذشته و بررسی دلایل عدم موفقیت در گذشته، نه تنها به اقدام و رسیدن به خواسته‌ها منجر نمی‌شود، بلکه از آن‌جایی که مغز احساسی ما تفوات بین رویا و واقعیت را درک نمی‌کند با تصور اینکه ما به خواسته‌ی خود رسیده‌ایم، از هدفی که در ذهن داریم عبور می‌کند و انرژی خود را صرف امور دیگر می‌نماید.

ذکر این نکته ضروری است که مثبت‌نگری برای شروع کار و دنبال کردن آن لازم است. اگر شما دیدی منفی نسبت به کاری داشته باشید، هرگز سمت آن نخواهید رفت یا آن را رها خواهید کرد. مثبت اندیشی خوب است به شرط آن‌که در کنار آن واقع‌نگری (و نه منفی‌نگری) نیز وجود داشته باشد.

به همین دلیل، در روش WOOP، از تضاد ذهنی استفاده می‌شود. در این روش علاوه بر نتیجه‌ی دلخواه، آن‌چه را که مانع از رسیدن شما به اهدافتان می‌شود نیز در نظر می‌گیرید و راه حلی برای آن پیدا می‌کنید. با کمک این تکنیک، انگیزه‌ی بیشتری خواهید داشت و راحت‌تر تغییر می‌کنید.

روش WOOP برای چه اهدافی مفید است؟

روش WOOP را برای هر رسیدن به هر هدفی می‌توان به کار برد فارغ از اینکه این هدف چه مقدار مهم، بزرگ و یا کوچک باشد. هدف شما ممکن است 3 برابر کردن درآمدتان در سال مالی جاری باشد و یا بیدار شدن ساعت 5:30 به جای 7 صبح باشد.

اهداف ساده‌تر، سریع الوصول‌ هستند و زندگی روزمره‌ی شما را بهبود می‌بخشند در حالی که اهداف بزرگ و پیچیده، به زمان بیشتری نیاز دارند و لایه‌های زیرین زندگی و شخصیت شما را تغییر می‌دهند. به علاوه، گاهی با شکستن خواسته‌های بزرگ به خواسته‌های کوچکتر می‌توانید راه رسیدن به آن‌ها را بیابید.

تکنیک WOOP روشی عمومی برای رسیدن به خواسته‌هاست به شرط آن‌که هدف واقعی و قابل دستیابی باشد. در ادامه خواهیم دید چگونه WOOP به ما کمک می‌کند تا بتوانیم اهداف واقعی را از رویاهای واهی تشخیص دهیم.

WOOP به چه معنا است و چگونه باید آن را در زندگی به کار ببریم؟

لغت WOOP از حروف ابتدایی چهار کلمه‌ی انگلیسی خواسته (Wish)، نتیجه (Outcome)، مانع (Obstacle) و نقشه و برنامه (Plan) تشکیل شده است. این چهار کلمه همان چهار مرحله‌ی روش WOOP هستند.

مرحله‌ی اول: Wish- بیان خواسته

در این مرحله، خواسته، هدف یا آرزوی خود را یادداشت می‌کنید. همانگونه که گفته شد این خواسته می‌تواند تغییر یک عادت کوچک مانند صبح‌ها یک ساعت زودتر بیدار شدن یا هدفی پیچیده‌تر مانند سه برابر کردن درآمد سالیانه‌ی شما باشد. دو ویژگی در مورد هدف ضروری است:

• چالش برانگیز باشد؛
• قابل دستیابی باشد.

اگر چندین هدف و خواسته‌ی مهم دارید، مهم‌ترین آن‌ها که هم چالشی و هم شدنی باشد را برای شروع انتخاب نمایید.

مرحله‌ی دوم: Outcome- نتیجه‌ی دلخواه

بهترین نتیجه و اتفاقی که در صورت رسیدن به هدفتان رخ می‌دهد چیست؟ لحظه‌ی رسیدن به هدف را در ذهن ببینید و سپس بهترین خروجی را یادداشت نمایید. اگر همه چیز خوب پیش برود چه دستاوردی خواهید داشت و به چه نقطه‌ای می‌رسید؟ این حالت را در ذهن به طور واضح مجسم و سپس آن را بر روی کاغذ بنویسید. اینگونه خواسته‌ی شما کاملاً برای مغز واضح و مشخص می‌شود.

به عنوان مثال اگر یک ساعت زودتر بیدار شوید احتمالاً شب، کارهای بیشتری را در فهرست کارهای‌تان تیک می‌زنید. همچنین زودتر بیدار شدن یعنی ساعت 5:30 صبح از تخت خارج شده باشید. و اگر می‌خواهید درآمد سالیانه‌ی شما 3 برابر شود، آزادی عمل بیشتری به دست خواهید آورد. درآمد سالیانه‌ی 3 برابر دقیقاً معادل چه مبلغی است و چگونه است؟ از راه سرمایه‌گذاری یا از طریق افزایش حقوق؟

مرحله‌ی سوم: Obstacle- مانع (درونی)

در سومین مرحله باید به این پرسش پاسخ دهید که چه چیزی مانع از رسیدن من به خواسته‌ام می‌شود؟ به ویژه در اهداف پیچیده و بزرگ، بیشتر از موانع بیرونی، به دنبال عوامل درونی مانند باورهای نادرست، عادت‌های بد، احساسات و ترس‌های‌تان باشید.

شاید دلیل ناتوانی در یک ساعت زودتر بیدار شدن از خواب این باشد که شب‌ها پیش از خواب، در تختخوابتان، زمان زیادی با گوشی در اینترنت به گشت و گذار مشغول می‌شوید و دیرتر به خواب می‌روید.

اگر بخواهید درآمدتان را 3 برابر کنید، شاید می‌ترسید ورشکست شوید و چک‌های‌تان پاس نشود؟ یا شاید روش‌های سرمایه‌گذاری را نمی‌دانید؟ اگر می‌خواهید برای افزایش درآمد، شغلتان را تغییر دهید، ممکن است نگران واکنش همسرتان باشید. شاید نمی‌دانید چگونه از رئیستان درخواست کنید حقوق شما را افزایش دهد؟ شاید بر این این باورید که توانایی چنین کاری را ندارید یا شرایط مساعد نیست؟

مشاهده‌ی موانع یعنی استفاده از تضاد ذهنی، قرار دادن واقعیت و خواسته در کنار یکدیگر. اگر هدف شما، خواسته‌ای قابل دستیابی باشد انگیزه می‌گیرید تا بر این موانع غلبه کنید؛ ولی اگر با تصور موانع، احساس بی‌انگیزگی می‌کنید احتمالاً هدفی غیرواقعی (حداقل در حال حاضر و با سطح آگاهی و توانایی‌های فعلی‌تان) یا نه چندان دلخواه را انتخاب کرده‌اید و باید به دنبال هدفی مناسب‌تر باشید.

مرحله‌ی چهارم: Plan- طرح و برنامه

در این مرحله درباره‌ی مسیر رسیدن به خواسته دیدگاه مناسبی پیدا می‌کنید. می‌توانید با پرسیدن سئوالات مناسب (که اغلب با چگونه و چطور آغاز می‌شوند) مشکلات را درک کرده و نقشه‌ی راه را برای رسیدن به هدفتان تنظیم نمایید. با برنامه‌ریزی بر استرس ناشی از بروز مشکلات غلبه می‌کنید و شادمان‌تر می‌شوید.

یک روش مناسب برای غلبه بر موانع، تکنیک اگر… آنگاه… است: اگر (این مسئله رخ داد) آنگاه (این کار را انجام می‌دهم):

• اگر احساس کردم نمی‌توانم با رئیسم صحبت کنم آنگاه در کلاس آموزش ارتباط مؤثر در محل کار شرکت می‌کنم.
• اگر احساس کردم نمی‌توانم شب با موبایلم کار نکنم، آنگاه آن را یک ساعت پیش از خواب خاموش کرده و از یک ساعت زنگدار برای صبح از خواب بیدار شدن استفاده می‌کنم.

WOOP به طور خلاصه

1. خواسته‌ی خود را مشخص کنید. خواسته‌ی شما باید علاوه بر دست‌یافتنی و چالش‌برانگیز بودن به گونه‌ای باشد که بسیار مشتاق رسیدن به آن باشید و بتوانید آن را در کمتر از 10 کلمه بنویسید.
2. بهترین نتیجه را مشخص کنید. بررسی کنید آیا این واقعاً بهترین نتیجه است؟ آیا آنقدر واضح است که بتوانید آن را در کمتر از 10 کلمه خلاصه کنید؟ لطفاً عجله نکنید و حتماً زمان کافی به تصور کردن بهترین نتیجه اختصاص دهید.
3. چه چیزی باعث می‌شود در رسیدن به خواسته ناکام بمانید؟ این مانع درونی است، آیا توانسته‌اید آن را بیابید؟ آیا این مانع، واقعاً یک مانع درونی است یا فقط عذر و بهانه است؟ خیلی عمیق به این مسئله فکر کنید و آن را در قالب یک جمله‌ی حداکثر 10 کلمه‌ای خلاصه نمایید. سپس زمان کافی اختصاص دهید و این مانع را در ذهنتان مجسم کنید.
4. در نهایت برنامه‌ای برای غلبه بر این مانع بیابید. آن را در قالب «اگر (این مانع بروز کرد) آنگاه (این رفتار را نشان خواهم داد)» بنویسید. دقت کنید این جملات نیز طولانی نشوند. سپس بررسی کنید آیا این راه حل برای غلبه بر مانع درونی مؤثر است؟ اگر نیست بیشتر و عمیق‌تر فکر کنید و اگر نمی‌دانید آن را بیازمایید. نقشه‌ی خود را نیز به طور کامل در ذهن مجسم کنید.