اگر بخواهید بزرگ‌ترین تفاوت بین یک انسان موفق و انسان عادی را بیان کنید از چه عاملی نام می‌برید؟ کمی فکر کنید، شانس، هوش، استعداد یا… به نظر من بزرگ‌ترین تفاوت، تفاوت در عادت‌ها است. افراد موفق عادت‌های خوب و مؤثری دارند که به آن‌ها کمک می‌کنند با سرعت و سهولت بیشتری به سمت اهدافشان حرکت کنند.

فرض کنید یک فرد عادی، به دلیل عادت بدی که دارد، شب تا دیروقت بیدار بوده است، صبح به دلیل کمبود خواب، بارها زنگ ساعت را به تأخیر می‌اندازد و به جای یک بار چندین بار بیدار می‌شود. بالاخره با خستگی و ناراحتی از خواب بیدار می‌شود. ممکن است خانه را بدون خوردن صبحانه ترک کند. در خودرو به اخبار ناامیدکننده‌ی رادیو گوش می‌دهد و با اعصابی خرد و روحیه‌ای متلاشی به محل کار می‌رسد…

اما یک فرد موفق، شب ساعت خواب مشخصی دارد و به دلیل عادت‌های خوب، به موقع به رختخواب می‌رود. صبح با اولین زنگ ساعت (و شاید حتی دقایقی قبل از آن) بیدار می‌شود. صبح را با دعا و شکرگزاری آغاز می‌کند، کمی ورزش و دیدن یک کلیپ انگیزشی حال او را حسابی جا می‌آورد. اهداف و برنامه‌ی روزانه‌اش را مرور می‌کند و هنگام صرف صبحانه مکالمه‌ی گرمی با همسر و فرزندانش دارد. در راه به یک کلیپ آموزشی گوش می‌دهد و با انگیزه و پرامید به محل کار می‌رسد…

ملاحظه می‌کنید عادت‌های بد و عادت‌های خوب چگونه زندگی ما را به دو مسیر متفاوت هدایت می‌کنند. در این سری مقاله، ابتدا با چند عادت بسیار بد آشنا می‌شویم، سپس از عادت‌های خوب خواهیم گفت و در نهایت روش تغییر عادت را تمرین خواهیم نمود.

عادت‌هایی که ما را از موفقیت دور می‌کنند

شروع کردن صبح با عامل بیرونی

هر چیزی که به شما بگوید کنترل زندگی‌تان در دست خودتان نیست، عامل بیرونی محسوب می‌شود. اخبار و پست‌های اینستاگرام و تلگرام از مهم‌ترین این عوامل هستند. به ندرت در بخش‌های خبری اتفاقات مثبت گزارش می‌شوند زیرا ساختار مغز ما به گونه‌ای تکامل یافته است که به اتفاقات منفی توجه بیشتری نشان می‌دهد و هدف تمامی رسانه‌های خبری جلب مخاطب است.

اینستاگرام از جمله‌های شبکه‌های اجتماعی است که حس نارضایتی از زندگی را در شما ایجاد می‌کند. اگر می‌خواهید همچنان عضو اینستاگرام باقی بمانید، پیشنهاد می‌کنم تا پیش از ظهر سراغ آن نروید.

صحبت از مشکلات

متأسفانه بیشتر مردم عادت دارند به جای صحبت از اتفاقات خوبی که در زندگی‌شان می‌افتد، صحبت از نقاط قوت و موهبت‌های زندگی، بر کمبودها و سختی‌ها تمرکز کنند. بدتر از آن، صحبت کردن در مورد این مشکلات با دیگران است، کاری که به آن غر زدن می‌گوییم. غر زدن یعنی بیان مشکلات و ناراحتی‌ها برای کسی که کاری در مورد آن نمی‌تواند انجام بدهد. درد دل گفتن، شاید موقتاً شما را تسکین بدهد، اما علاوه بر ناراحت کردن مخاطب‌تان، بخش شاکی مغز شما را فعال می‌کند.

عقب انداختن کارها

متأسفانه بسیاری از ما، عادت کرده‌ایم کارهای مهم را فدای کارهای غیرمهمی کنیم که از آنجام آن‌ها لذت می‌بریم. به لذت‌های آنی عادت کرده‌ایم زیرا مغز ما چندان آینده‌نگر نیست. به طور پیش‌فرض مغز طرفدار ضرب المثل «سیلی نقد به از حلوای نسیه» است و لذت‌های فوری را به لذت‌های دور ترجیح می‌دهد.

انجام کار بدون تمرکز

با ظهور گوشی‌های هوشمند، علاوه بر حوصله، تمرکز انسان‌ها نیز کاهش یافته است. اعلان‌های (notifications) متعدد از برنامه‌هایی که بر روی گوشی نصب است بارها حواس ما را از کاری که انجام می‌دهیم پرت می‌کند. متأسفانه امروزه بسیاری از انسان‌ها در فواصل کمتر از 5 دقیقه گوشی خود را چک می‌کنند.

در دست گرفتن و استفاده کردن از گوشی همراه سبب ترشح هورمون‌های سرخوشی و لذت در بدن می‌شود، به همین سبب حلقه‌ای قوی بین استفاده از موبایل و احساس لذت در ذهن ما شکل گرفته است و همین مسئله ترک این عادت را بسیار مشکل می‌کند.

تلقین و صحبت منفی با خودمان

نمی‌توانم، باهوش نیستم، توانایی‌اش را ندارم، من یک بازنده‌ام، پیشانی‌ام سیاه است، تقدیرم همین است و… نمونهای از تلقین‌های منفی است. برخی هم تا اشتباهی مرتکب می‌شوند شخصیت‌شان را ترور می‌کنند: «چقدر بی‌عرضه‌ام» «همیشه گند می‌زنم» «به درد هیچ کاری نمی‌خورم» و…

عادت‌های منفی شما کدامند؟

شما کدامیک از عادت‌های منفی بالا را دارید؟ چه عادت‌های دیگری دارید که سبب می‌شود زمان‌تان را از دست بدهید، بر اهدافتان تمرکز نکنید، یا انگیزه‌ی خود را در مسیر از دست بدهید؟

اولین گام در تغییر عادت، خودآگاهی است. زمانی که از وجود این عادت‌ها باخبر شوید، هرگاه در حال انجام آن‌ها باشید متوجه می‌شوید. قدم بدی تغییر رویه است، یعنی به محض آگاهی، دست از رفتار فعلی بردارید و کار درست را انجام دهید.

در مقالات بعدی، با تکنیک‌های ساده ولی مؤثر تغییر عادت آشنا خواهیم شد.